dr n.farm. Agata Włodarczyk- kosmetolog i trycholog
Trychologia jest niezwykle dynamicznie rozwijającą się dziedziną zajmującą się diagnozowaniem oraz leczeniem lub wspomaganiem leczenia chorób skóry głowy i włosów. Pacjenci w gabinecie trychologicznym bardzo często zgłaszają się z problemem łysienia różnego pochodzenia. Diagnozowanie przyczyn łysienia ma często charakter interdyscyplinarny i wymaga współpracy trychologa, endokrynologa, ginekologa ,psychologa czy dermatologa. W postawieniu właściwej diagnozy ważna jest dobrze wykonana trichoskopia, szczegółowy wywiad, analiza wyników krwi.
Efekty zabiegowe należy wspomagać odpowiednią suplementacją, dietą i zewnętrznie aplikowanymi na skórę preparatami. Należy pamiętać, że każdy przypadek łysienia jest inny i nie można ogólnie określić jaki zabieg przypisać do danego typu łysienia. Każdy zabieg powinien być dobierany indywidualnie, a wybór poprzedzony trichoskopią oraz szczegółowym wywiadem i badaniami.
W literaturze można znaleźć wiele podziałów łysienia. W gabinecie trychologicznym najczęściej spotyka się łysienie androgenowe, telogenowe, anagenowe, plackowate i bliznowaciejące.
Łysienie androgenowe możemy podzielić na łysienie typu męskiego i żeńskiego. W etiologii tego typu łysienia, zwłaszcza u mężczyzn, istotny jest czynnik genetyczny. U kobiet kluczową rolę odgrywa stres i wysoki poziom androgenów. Dochodzi tu do trwałej utraty włosów, a leczenie polega na hamowaniu tempa negatywnych zmian lub czasowym odwracaniu skutków tego procesu. W leczeniu łysienia androgenowego stosuje się anty-androgeny oraz inhibitory 5α-reduktazy. W leczeniu doustnym stosuje się finasteryd, który jest inhibitorem enzymu 5α-reduktazy powodującego konwersję testosteronu w DHT, z zewnętrznie minoksydyl, który zwiększa mikrokrążenie w skórze głowy, co przyśpiesza podziały komórkowe w mieszkach włosowych. Zabiegi wspomagające leczenie w gabinecie trychologicznym, po wykluczeniu przeciwwskazań to mezoterapia igłowa lub mikroigłowa z odpowiednim preparatem np. peptydowym lub osoczem bogatopłytkowym, karboksyterapia, terapia laserowa, terapia światłem LED. Terapie objawowe, zmieniające wygląd i samopoczucie pacjenta to przeszczep włosów, implantacja włosów sztucznych czy mikropigmentacja skóry głowy.
Łysienie anagenowe spowodowane jest między innymi przez chemioterapeutyki, zatrucia metalami ciężkimi, kontakcie z toksynami, długotrwałe głodówki. Proces ten jest zazwyczaj rozległy i szybko postępuje. Po wyeliminowaniu czynnika sprawczego, proces łysienia jest odwracalny. Terapie trychologiczne np. mezoterapia, karboksyterapia czy infuzja tlenowa mogą przyspieszyć wzrost włosów.
Łysienie telogenowe polega na skróceniu fazy wzrostu włosa, przy czym pozostałe fazy pozostają niezmienione. Najczęstszą przyczyną łysienia telogenowego jest stres, nieodpowiednia dieta, niedobory, niektóre choroby i leki. Łysienie telogenowe hormonozależne może być pierwszym objawem rozwijającej się choroby np. niedoczynności lub nadczynności tarczycy, PCOS, choroby nadnerczy i innych schorzeń, gdzie zostaje zachwiana gospodarka hormonalna. Zabiegiem wykonywanym w gabinecie trychologicznym jest mezoterapia, karboksyterapia.
Łysienie plackowate związane jest z autoimmunologią. Charakteryzuje się nagłym początkiem i jego przebieg jest trudny do przewidzenia. Zdiagnozować je można przy pomocy badania trichoskopem. Może obejmować tylko owłosioną skórę głowy lub włosy na całym ciele. W leczeniu stosuje się glikokortykosteroidy, cyklosporynę A oraz leki
biologiczne. Najczęściej miejscowo aplikowane są alergeny kontaktowe. W gabinecie trychologicznym możemy wspomagać terapię laserem excimerowym.
Łysienie bliznowaciejące prowadzi do trwałej, nieodwracalnej utraty włosów, ponieważ mieszek włosowy zastępowany jest tkanką łączną włóknistą, czyli blizną. Temu procesowi często towarzyszy świąd skóry. Klasyfikacja bazuje na obrazie klinicznym i badaniu histopatologicznym. Leczenie polega na steroidowej terapii doustnej lub ostrzykiwaniu silnymi glikokortykosteroidami, hamującymi postępowanie zmian, jednak rzadko przynosi zadowalające efekty.
1.Curyło K., Jurzak M., Najczęstsze choroby owłosionej skóry głowy, [w:] Goździalska A.,
Jaśkiewicz J. (red.), Troska o zdrowie w aspekcie społecznym, część 1, Oficyna
Wydawnicza AFM, Kraków, 2015, s. 131-143
2. Wilk M., Adamski Z., Choroby włosów i owłosionej skóry głowy, [w:] Adamski Z.,
Kaszuba A. (red.), Dermatologia dla kosmetologów, Wydawnictwo Naukowe
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego, Poznań, 2008, s. 150-157
3. Kozłowska U., Łysienie i problemy pielęgnacyjne włosów, [w:] Noszczyk M. (red.),
Kosmetologia pielęgnacyjna i lekarska, PZWL, Warszawa, 2010, wydanie I, s. 353-364
4. Brzezińska-Wcisło L., Lis-Święty A., Choroby włosów – co nowego?, [w:] Szepietowski
J, Reich A. (red.), Dermatologia – co nowego?, Tom 1, Wydawnictw Cornatis, Wrocław,
2009, s. 187-197
5. Moghadam-Kia S., Franks A. G., Choroby autoimmunologiczne a utrata włosów,
Dermatologia po dyplomie, 5, (2013), s. 38-56