Każdy Trycholog wie, jak ważne jest holistyczne podejście do pacjenta. Każda osoba pojawiająca się w Naszym gabinecie powinna być potraktowana indywidualnie, nie schematycznie. Dlaczego ? Bo nie wiemy jaka historia choroby kryje się za wypadającym włosem.
MODEL DIAGNOSTYKI TRYCHOLOGICZNEJ
Diagnostykę trychologiczną zaczynamy od określenia patologicznego mechanizmu powodującego wypadanie włosów, łysienia oraz zmian w obrębie skóry głowy. Najczęściej szukamy przyczyny w predyspozycjach genetycznych, przebiegu chorób chronicznych, podłożu emocjonalnym, niedoborach witamin, jonów, zaburzeniach hormonalnych urazach mechanicznych lub chemicznych. Pacjenci często zgłaszają się z problemem skóry głowy i włosów trwającym dłuższy okres czasu, z którym zwlekali bądź do tej pory nie otrzymali oczekiwanej pomocy. Najpierw szukamy przyczyny – analizujemy i diagnozujemy , następnie ustalamy propozycję terapii dla pacjenta a finalnie wprowadzamy leczenie, które bardzo często wymaga zaangażowania zespołu specjalistów z różnych dziedzin. Co natomiast z pacjentami u których wypadanie włosów następuje w wyniku leczenia procesu chorobowego?
„ DOSTAŁEM NOWE ŻYCIE, TRACE WŁOSY „
Do takiej grupy pacjentów możemy zaliczyć osoby po przebytym przeszczepie narządu. Jednym z czynników powodujących wypadanie włosów u „biorcy” jest czynnik stresogenny. Obecny w życiu pacjenta ze względu na chorobę przewlekłą, wzrastający wraz ze skracaniem się czasu do zabiegu operacyjnego. Należy zwrócić uwagę, że utrata włosów u tych pacjentów następuje nie tylko w wyniku indukcji lekami immunosupresyjnymi, podawanymi w celu zapobiegania odrzucaniu narządu przeszczepionego ale także przyjmowaniem antykoagulantów ( leków rozrzedzających krew) i anestetyków (leków stosowanych do znieczulenia ogólnego ) po przebytym zabiegu operacyjnym. Najczęściej znaczna utrata włosów następuje po kilku tygodniach od rozpoczęcia farmakoterapii i postępuje bardzo szybko. Ze względu na to, że leki immunosupresyjne przyjmuje się do momentu ustania funkcji organu przeszczepionego, po wprowadzeniu dawki indywidualnie dobranej dla pacjenta, wykonywane są badania kontrolujące poziom leku w organizmie. Często w pierwszych miesiącach po przeszczepie poziomy wahają się i przyjmują wartości bardzo niskie lub wartości bardzo wysokie co niestety powoduje toksyczne oddziałowywanie leku na organizm pacjenta aż do momentu redukcji dawki leku. Trzeba jednak pamiętać, że nie tylko wahanie poziomu leku w organizmie ma działanie destrukcyjne na mieszki włosowe. Leki te powodują trwałe lub czasowe obniżenie odporności organizmu co powoduje zwiększenie podatności na infekcje (którym towarzyszy gorączka), nowotwory, oraz inne schorzenia takie jak : cukrzyca, nadciśnienie, wrzody itp. Oczywiście należy zaznaczyć, że leki immunosupresyjne bardzo często używane są w leczeniu tocznia układowego, łuszczycy skóry głowy, liszaja płaskiego , RZS czy Choroby Crohna. Farmakoterapię stosuje się w celu zahamowania niewłaściwej odpowiedzi organizmu przeciwko własnym tkankom co w konsekwencji może prowadzić do zminimalizowania niektórych objawów choroby np. wypadania włosów, łysienia lub zmian skórnych. Z grupy leków immunosupresyjnych stosowanych u pacjentów po przeszczepie należy wymienić między innymi Takrolimus, Mykofenolan Mofetylu, Cyklosporynę, i Ewerolimus.
PIERWSZE OBJAWY
Z moich własnych obserwacji wynika, że na 10 pacjentów przyjmujących Takrolimus po upływie 8 tygodni od rozpoczęcia terapii aż u 10 zauważalna była utrata co najmniej 40 % włosów (w mechanizmie łysienia telogenowego) , oraz dodatni objaw Trichodynii i uszkodzenie łodygi włosa na co najmniej 1/3 jej długości. Natomiast na 10 pacjentów przyjmujących Cyklosporynę tylko u 3 wystąpiły zmiany w ilości i strukturze włosów w tak znacznym stopniu. Zaobserwować można było natomiast działanie przeciwstawne tzn. zwiększenie wzrostu włosów na plecach i twarzy. Niestety w większości przypadków, są to zmiany trudne do odwrócenia ze względu na ciągłość w przyjmowaniu leków. Włosy odrastają całkowicie tylko i wyłącznie po zaprzestaniu farmakoterapii co możliwe jest tylko w przypadku niewydolności narządu przeszczepionego. Trycholog wprowadzający terapię u takiego pacjenta musi pamiętać , że u chorych po przeszczepie nie powinno wykonywać się zabiegów iniekcyjnych śródskórnych i podskórnych ponieważ istnieje duże prawdopodobieństwo powstawania ropni i innych zmian patologicznych w okolicy miejsca wkłucia. Z terapii powinno wyłączyć się także Osocze Bogatopłytkowe. Należy wziąć pod uwagę, że bardzo często pacjenci nie są informowani o skutkach ubocznych przyjmowania leków jakim jest utrata włosów. Dlatego postępujący proces łysienia, jest dla nich niezrozumiały i ciężki. W takich przypadkach należy rozszerzyć zespół terapeutyczny o psychologa lub psychoterapeutę, nawet z samej uwagi na rodzaj przebytego zabiegu i historię choroby pacjenta.
RODZAJE TERAPII
U pacjentów po przeszczepie narządu należy wziąć pod uwagę dużą ilość przeciwwskazań do wykonywania inwazyjnych zabiegów trychologicznych. Możemy je natomiast zastąpić innymi metodami takimi jak infuzja tlenowa, naświetlanie, mezoterapia bezigłowa, czy manualne wprowadzanie preparatu poprzez drenaż. Pamiętajmy, żeby zalecić pacjentowi stosowanie preparatów łagodzących i chłodzących w przypadku dodatniego objawu Trichodynii np. Szampon lub preparat do wcierania z Mentolem. Ze względu na słabą kondycję łodygi włosa, powinniśmy zastosować zabieg rewitalizujący i wzmacniający aby zapobiegać łamaniu się włosa przy wykonywaniu najprostszych zabiegów pielęgnacyjnych przez chorego np. czesania. Preparaty możemy wprowadzać przy użyciu pielęgnicy.
Pamiętajmy, że każdy pacjent jest inny – poszerzona diagnostyka i dokładny wywiad jest kluczem do udanej terapii.
